Κοινότητα Gαψ: Μικρή πραγματεία περί του πέρδεσθαι

«Περί τοῦ πέρδεσθαι οὐ καταισχύνει, πάντων γὰρ περδομένων»

Το παρόν πόνημα πραγματεύεται την ουτοπική, ή μη, διάσταση ορισμένων παροιμιωδών ελληνικών φράσεων.

Έχει αναρωτηθεί άραγε κανείς, αν είναι εφικτό να αποδειχθεί με επιστημονικό τρόπο, η ορθότητα φράσεων, όπως: «κλάσε μας τ’ αρχίδια», «ο κουφός και ο κλανιάρης πάνε δίπλα στα νταούλια», «έκλασε η νύφη, σχόλασε ο γάμος»; Βεβαίως, και δεν έχει! Δυστυχώς, οι συνθήκες ζωής των ανθρώπων, τον 21^ο αιώνα, δεν αφήνουν περιθώρια για τέτοιου είδους προβληματισμούς. Κι όμως υπάρχει τρόπος. Με την παρούσα πραγματεία επιχειρείται η απόδειξη, ή μη, της ορθότητας ορισμένων παρόμοιων ελληνικών φράσεων.

Η πορδή, ή κλανιά, είναι μία παρεξηγημένη σωματική ανάγκη. Αναφέρεται περιπαικτικά ως «ρέψιμο του κώλου», ή «γέλιο της κωλοτρυπίδας», ενώ επισήμως, ως πορδή ορίζεται «η επίπονος και η επίμονος προσπάθεια του κώλου να μιλήσει» ⁽¹⁾.

Δεδομένα

Η οσμή της πορδής δεν κρύβει κανένα μυστήριο. Ο χημικός τύπος της είναι S₂O₄H₂ + CH + Ca₃RA ⁽²⁾. Δηλαδή στα αέρια της πορδής κυριαρχούν το υδρόθειο και το μεθάνιο με τις χαρακτηριστικές οσμές τους. Μία συνηθισμένη πορδή, αποτελείται από 58% άζωτο, 21% υδρογόνο, 9% διοξείδιο του άνθρακα, 7% μεθάνιο , 4% οξυγόνο και 1% υδρόθειο. Η θερμοκρασία της πορδής, την ώρα που παράγεται, φτάνει στους 37 ^οC. Οι πορδές αναπτύσσουν ταχύτητα περίπου 3 m/sec.

Ένας άνθρωπος παράγει, κατά μέσον όρο την ημέρα, περίπου 800 ml αερίων. Οι περισσότεροι άνθρωποι, κλάνουν περίπου 14 φορές την ημέρα. Η μικρότερη πορδή διαρκεί περίπου 1 sec, ενώ η μεγαλύτερη σε διάρκεια μπορεί να φτάσει και στα 6 sec. Η απλή, καθημερινή, πορδή έχει μια υποβλητική χροιά στον ήχο της, σαν θρόισμα φύλλων σε ελαφρό αεράκι, γεγονός που μας επιτρέπει με ασφάλεια να θεωρήσουμε ότι η ηχητική στάθμη της είναι περίπου 20 dB^.(5). Αντίθετα, μια βροντώδης κλανιά, η οποία υπερκαλύπτει την ηχητική στάθμη μιας συνομιλίας (60 dB), αλλά χάνεται στο θόρυβο μιας πυκνής οδικής κυκλοφορίας (70 dB), φτάνει τα 65 dB ⁽⁵⁾.

Η πορεία μιας πορδής είναι δαιδαλώδης. Η πορδή παράγεται στο παχύ έντερο και διανύει διαδρομή 1,70 m, μέχρι να ελευθερωθεί προς το περιβάλλον, σε λιγότερο από μισό δευτερόλεπτο ⁽²⁾. Ο μέσος όγκος κάθε κλανιάς είναι 57 ml και μέχρι την έξοδό της κυκλοφορεί σε έναν σωλήνα, του οποίου η αρχική διάμετρος είναι 7,5 cm και βαίνει μειούμενος μέχρι τα 2,5 cm ⁽²⁾. Για την οικονομία των υπολογισμών θεωρήσαμε ότι η διάμετρος της κωλοτρυπίδας, κατά το κλάσιμο, είναι το ¹/₁₀ αυτής, κατά το χέσιμο. Τοιουτοτρόπως, ως διάμετρος υπολογισμού της κωλοτρυπίδας ελήφθησαν τα 3 mm.

Ο Δήμος Μάνδρας-Ειδυλλίας παρουσίαζε, κατά την απογραφή του 2011, συνολικό πληθυσμό 12.792 κατοίκων ⁽⁷⁾. Αυτή-καθαυτή η πόλη της Μάνδρας έχει εμβαδόν 1.365.000 m², ή 1,365 km², περίπου ⁽^Google^Earth⁾. Αντίθετα μια απλή μάντρα μπορεί να φτάσει στα 2 στρέμματα. Για την εκτίμηση πλήθους των συγκεντρώσεων θα δεχθούμε τη θεωρία του Herbert Jacobs, του Πανεπιστημίου του Berkley, ο οποίος θεωρεί ότι σε μία διαδήλωση μπορούν να χωρέσουν μέχρι 5 άτομα/m² ⁽¹⁰⁾.

Ως προς τα θερμοδυναμικά χαρακτηριστικά της κλανιάς, θεωρούμε ότι αν αυτή βγαίνει αβίαστα έχει συντελεστή μεταφοράς θερμότητας 25 W/m²^oK, ενώ όταν βγαίνει με σφίξιμο, ο συντελεστής μπορεί να δεκαπλασιαστεί ⁽⁸⁾. Στο παρόν άρθρο ως βάση υπολογισμού ελήφθη η τιμή 100 W/m²^oK. Για τις ανάγκες υπολογισμού της υπερθέρμανσης του πλανήτη ελήφθη η τιμή -65 ^οC, ως κατώτατη αρκτική θερμοκρασία.

Μελετώντας τα ανθρωπομετρικά δεδομένα μπορεί κανείς να θεωρήσει ότι μια ασφαλής τιμή για το εμβαδόν του ημισφαιρίου ενός αντρικού αρχιδιού είναι 0,0014 m² ^{(4, 17, 18)}. Λόγω αδυναμίας πρόσβασης στα αρχεία των στρατοπέδων συγκέντρωσης της ναζιστικής περιόδου, τα δεδομένα για τον υπολογισμό του ορίου θραύσης των αρχιδιών αντλήθηκαν από τους καταλόγους του επαγγελματικού εξοπλισμού των κρεοπωλείων ⁽⁹⁾. Θεωρείται ηλίου φαεινότερο, πως ακόμα κι ο πιο χλεμπονιάρης και τεμπέλης χασάπης, χωρίς καν να βάλει δύναμη, μπορεί να λιανίσει ένα αρχίδι, χτυπώντας το τέσσερις φορές, αρκεί να μπορέσει να σηκώσει τον μπάτη 1 m ύψος. Εφαρμόζοντας την αρχή της διατήρησης της ενέργειας, υπολογίζεται ότι η θλιπτική δύναμη για τη θραύση του αντρικού αρχιδιού είναι 3.000 N.

Τέλος, ολοκληρώνοντας την έκθεση των δεδομένων μας, να σημειώσουμε ότι, σύμφωνα με τα παγκόσμια στατιστικά, σε πραγματικό χρόνο, την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές (3/2/2018, 14:49) ο παγκόσμιος πληθυσμός είναι 7.599.430.431 νοματαίοι, που φέρουν από έναν κώλον ο καθένας. Επίσης, σύμφωνα με την απογραφή του 2011, ο πληθυσμός της Ελλάδας ήταν 10.815.197 άτομα, εκ των οποίων τα 5.303.690 έφεραν από ένα ζευγάρι αρχίδια. Σημειωτέον δε ότι, ως Παγκόσμια Ημέρα Πέρδισης, ημιεπισήμως έχει οριστεί η δεύτερη Παρασκευή του Οκτωβρίου εκάστου έτους, συνεορταζόμενη με την Παγκόσμια Ημέρα Αυγού ⁽²¹⁾.

Έλεγχοι

1) Έλεγχος της παροιμιώδους φράσης «Θα μου κλάσεις μια μάντρα αρχίδια».

Η φράση χρησιμοποιείται για να δηλωθεί σε κάποιον, ότι δεν μπορεί να σου κάνει τίποτα σε στιγμές εκνευρισμού και έντονου θυμού ⁽¹²⁾. Υπ’ αυτήν την έννοια, θα εξεταστεί αν η μεταφορά είναι αληθής, ή όχι, αν δηλαδή ένας άνθρωπος μπορεί να προξενήσει βλάβη σε έναν συνολικό πληθυσμό αρχιδιών, τα οποία εγγράφονται σε μία μάντρα.

Α) Αν θεωρήσουμε ότι η φράση περιέχει γεωγραφικό προσδιορισμό, τότε στο συνολικό εμβαδόν της πόλεως Μάνδρας του Δήμου Μάνδρας-Ειδυλλίας, μπορούν να συγκεντρωθούν μέχρι 273.000 ζευγάρια αρχίδια, αν υποτεθεί –θεωρητικά– ότι δεν υφίστανται τα κτίρια. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να ασκηθεί δύναμη θραύσης 1.638.000.000 N. Επομένως η συνολική ενέργεια θραύσης όλων των προαναφερθέντων καλαμπαλικιών, έστω και κατά τη μικρή τους διάσταση, θα είναι 13.650.000 J. Τα βγάζει, ρε, αυτά τα Joule ένας κλανιάρης; Και βέβαια δεν τα βγάζει! Κάθε πορδή έχει συνολική (δυναμική και κινητική) ενέργεια 0,0011932181 J. Κατά συνέπεια θα χρειαστούν περίπου 11.439.652.150 κλανιάρηδες για να απειληθούν οι συγκεντρωμένοι, πληθυσμός όσος οκτώμισι Κίνες· περισσότεροι, δηλαδή, κατά μιάμιση φορά, του συνολικού πληθυσμού της γης.

Στην περίπτωση που θεωρήσουμε ότι η φράση περιέχει μεν γεωγραφικό προσδιορισμό, αλλά τα κτίρια υφίστανται, λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι η μέση πυκνότητα του πληθυσμού στην Αττική είναι περίπου 1.000 κάτοικοι/km² ⁽¹¹⁾, τότε στη συγκεκριμένη περιοχή μπορούν να συγκεντρωθούν 1.365 ζευγάρια αρχίδια, το οποίο σημαίνει ότι θα πρέπει να ασκηθεί δύναμη θραύσης 4.095.000 N. Επομένως η απαιτούμενη ενέργεια θραύσης θα είναι 34.125 J και συνεπώς απαιτούνται 28.599.130 κλανιάρηδες, πληθυσμός όσος της Αγκόλας, ή της Μοζαμβίκης.

Β) Αν θεωρήσουμε ότι η φράση δεν περιέχει γεωγραφικό προσδιορισμό, τότε στο συνολικό εμβαδόν μιας απλής μάντρας 2 στρεμμάτων, μπορούν να μαζευτούν ίσαμε 400 ζευγάρια αρχίδια, τα οποία απαιτούν για να σπάσουν 8.380.697 κλανιάρηδες, λίγους λιγότερους απ’ όλους μαζί τους κατοίκους της Παπούας-Νέας Γουινέας.

Η αλήθεια είναι ότι ένας φυσιολογικός κλανιάρης μπορεί να ασκήσει μόνον 0,001655822 N δύναμη στο ημισφαίριο ενός αρχιδιού, ενώ για να σπάσει ένα αρχίδι χρειάζεται να ασκηθεί δύναμη 3.000 Ν.

Εκ των ανωτέρω προκύπτει ότι η φράση είναι αληθής, με τη μεταφορική της έννοια, ενώ θα πρέπει κανείς να τα ‘χει χαμένα για να την εκλάβει κυριολεκτικά.

2) Έλεγχος της παροιμιώδους φράσης «Κλάσε μας τ’ αρχίδια».

Η φράση χρησιμοποιείται για τον ίδιο λόγο, όπως αυτήν της προηγουμένης παραγράφου (1), συνήθως από ανθρώπους που δεν είναι τόσο υπερβολικοί στις εκφράσεις τους. Ακολουθώντας την ίδια μέθοδο απόδειξης, με αυτήν της παραγράφου (1), καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η φράση είναι αληθής, με τη μεταφορική της έννοια.

3) Έλεγχος της παροιμιώδους φράσης «Έκλασε η νύφη, σχόλασε ο γάμος».

Η φράση σηματοδοτεί με πίκρα το πέρας μιας ευχάριστης κατάστασης ⁽¹²⁾. Εξετάζοντας τη φράση με την κυριολεκτική της έννοια, δύο είναι οι λόγοι για τους οποίους μπορεί να αποχωρήσουν συγγενείς και φίλοι από έναν γάμο, ο οποίος συνήθως συντελείται σε κλειστό χώρο: η μυρωδιά και ο θόρυβος.

Α) Εξετάζοντας τη φράση με το κριτήριο της μυρωδιάς

Ακόμα και στην περίπτωση που η νύφη θελήσει να εξαντλήσει τη συνολική ημερήσια παραγωγή της με ένα κλάσιμο, τότε υπολογίζεται ότι θα παραχθούν 0,000464 m³ άζωτο, 0,000168 m³ υδρογόνο, 0,000072 m³ διοξείδιο του άνθρακα, 0,000056 m3 μεθάνιο, 0,000032 m3 οξυγόνο και 0,000008 m3 υδρόθειο, ασκαρδαμυκτί.

Το άζωτο δεν είναι δηλητηριώδες αέριο αλλά μπορεί να προκαλέσει ασφυξία. Το εισπνεόμενο από τον άνθρωπο άζωτο, κανονικά διαλύεται ελάχιστα στο αίμα. Κάτω, όμως, από την αυξημένη πίεση που παρατηρείται, κατά τη διάρκεια τέλεσης του μυστηρίου του γάμου, η διαλυτότητά του στο αίμα αυξάνεται. Έτσι, με την απότομη μείωση της πίεσης, κατά την έξοδο από την εκκλησία και την συνακόλουθη μείωση της διαλυτότητας, δημιουργούνται φυσαλίδες αζώτου μέσα στο αίμα, οι οποίες ευθύνονται για μία θανατηφόρο, πολλές φορές, ασθένεια, γνωστή ως «νόσο του δύτη». Σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα ⁽²³⁾ η έκθεση του ανθρώπου στο άζωτο, πρέπει να είναι κάτω από 0,01%. Αν υποθέσουμε ότι ένας μέσος ναός έχει όγκο 13.500 m³, τότε το ποσοστό του αζώτου θα είναι 3,44^-06 %, ήτοι ποσότητα αμελητέα για την ασφάλεια των παρευρισκομένων εις το μυστήριο εκείνο, το οποίον ο Βολταίρος αποκαλεί ως «τη μόνη περιπέτεια ανοιχτή και για τους δειλούς».

Το υδρογόνο είναι άτιμο πράγμα· ενοχοποιείται για έναν αριθμό από κινδύνους που απειλούν την ανθρώπινη ασφάλεια, όπως πυρκαγιές, όταν αναμιγνύεται με τον αέρα, ή την πρόκληση ασφυξίας. Το ποσοστό κατ’ όγκον του υδρογόνου που προκαλεί ασφυξία είναι 30% ⁽²⁴⁾. Η συνολική ποσότητα κατ’ όγκον που μπορεί να ξεφύγει απ’ τον κώλο της νύφης δεν μπορεί να υπερβεί το 1,24^-06 %, ποσότητα αμελητέα για την ασφάλεια των παρευρισκομένων εις το μυστήριο εκείνο, το οποίον ο Alfred Bougeard θεωρεί ως «τη διασκευή σε πεζογράφημα του ποιήματος της αγάπης».

Στο διοξείδιο του άνθρακα οι άνθρωποι δεν μπορούν να εκτεθούν για πολύ ώρα σε πάνω από 5.000 ppm (0,5%) ⁽²⁵⁾. Όμως όσο και να κωλοχτυπηθεί η νύφη, πάνω από 5,33^-07 % κατ’ όγκο δεν μπορεί να βγάλει, ποσότητα αμελητέα για την ασφάλεια των παρευρισκομένων εις το μυστήριο εκείνο, το οποίον ο Αϊνστάιν θεωρεί ως «την αποτυχημένη προσπάθεια να δώσεις διάρκεια σε ένα τυχαίο γεγονός».

Απ’ την άλλη πάλι, πόσο μεθάνιο θαρρεί κανείς ότι μπορεί να ξαμολήσει ο κώλος της νύφης, μέσα σε έναν τυπικό ορθόδοξο ναό, που δεν είναι μεγαλύτερος από το ¹/₁₀ της Αγίας Σοφίας; Πάντως όχι περισσότερο 4,15^-07 % κατ’ όγκον. Αμ’, η συγκέντρωση του μεθανίου που απαιτείται, καημένε, για να πάθει ασφυξία ο άνθρωπος είναι υψηλότερη από το 10% ⁽²⁶⁾. Τοιουτοτρόπως αποδεικνύεται, ότι κι η πιο πορδιάρα νύφη δεν απειλεί την ασφάλεια των παρευρισκομένων εις το μυστήριο εκείνο, το οποίον ο Herbert Spencer πιστεύει πως «είναι μια τελετή κατά την οποία τοποθετούνται δαχτυλίδια στο δάχτυλο της κυρίας και στη μύτη του κυρίου»

Το οξυγόνο δεν θα το αναλύσουμε, γιατί το οξυγόνο της κλανιάς είναι το μόνο που προσδίδει φρεσκάδα μέσα στον κλειστό χώρο, όπου τελείται το μυστήριο εκείνο, το οποίον ο Τζωρτζ Μπέρναρντ Σω θεωρεί ότι «δεν είναι λαχείο, γιατί στα λαχεία υπάρχουν πάντα νικητές».

Το υδρόθειο είναι τοξικό και μπορεί να επηρεάσει το αναπνευστικό σύστημα. Ως εκ τούτου η συγκέντρωση δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη από 0,000001% κατ’ όγκον ⁽²⁷⁾. Ευτυχώς η νύφη δεν μπορεί να αποβάλλει περισσότερο από 5,93^-08 % κατ’ όγκον, ποσότητα αμελητέα για την ασφάλεια των παρευρισκομένων εις το μυστήριο εκείνο, το οποίον ο Ζαν ντε Λα Μπρυγιέρ πιστεύει ότι «περιορίζει τους ανθρώπους στο επίπεδο που τους ταιριάζει».

Β) Εξετάζοντας τη φράση με το κριτήριο της έντασης του ήχου

Το ανθρώπινο αυτί είναι ένας υπερευαίσθητος δέκτης ήχων, με ευρύτατα όρια. Ο μόλις ακουστός ήχος, συχνότητας 1.000 Hz, έχει ένταση 10^-12 W/m², ενώ οι ισχυρότεροι ήχοι που ακούγονται, χωρίς να προκαλούν πόνο, έχουν ένταση 10 W/m² ⁽¹⁴⁾. Ως ένταση ήχου ορίζεται η ισχύς που μεταφέρεται από τα ηχητικά κύματα σε μία επιφάνεια. Έχει βρεθεί ότι η ένταση του ήχου σχετίζεται με τη μεταβολή της πίεσης ⁽¹⁴⁾. Εφαρμόζοντας τις μαθηματικές σχέσεις που ορίζονται στη θεωρία της ακουστικής, η ένταση μιας βροντώδους κλανιάς των 65 dB, υπολογίζεται στα 10^-6,5 W/m². Αντιστοίχως, η ηχητική πίεση που ασκεί μια βροντώδης κλανιά φτάνει στα 0,118 Pa.

Ας υποθέσουμε ότι ο γάμος είναι ορθόδοξος και τελείται σε έναν τυπικό συνοικιακό ιερό ναό και το μυστήριο έχει διάρκεια μιας ώρας. Η έκθεση των αυτιών των καλεσμένων των νεόνυμφων, σε ηχορύπανση (L_ισοδ) υπολογίζεται σε 56 dB ⁽¹⁴⁾. Επειδή όμως η μέγιστη επιτρεπόμενη στάθμη θορύβου για ένα οκτάωρο φτάνει στα 90 dB, καθίσταται προφανές ότι ακόμα κι αν η νύφη έκλανε επί μία ώρα συνεχώς, δεν θα προξενούσε βλάβη στην ακοή των καλεσμένων· όμως, προς επίρρωση της ασφάλειας, η νύφη δεν μπορεί να κλάνει μία ώρα συνεχώς, αφού η μέση συνολική μέγιστη διάρκεια πέρδισης δεν μπορεί να υπερβαίνει το 1 min και 14 sec.

Είναι γεγονός ότι πολύς κόσμος κοιμάται στην εκκλησία ⁽¹⁵⁾. Από στατιστικές μελέτες που έχουν γίνει παγκοσμίως από τα κέντρα μελέτης ύπνου, προκύπτει ότι ένα μικρό ποσοστό, της τάξης του 5%, είναι άνθρωποι που υπάρχει πιθανότητα να αποκοιμηθούν καθήμενοι. Σύμφωνα με πρόσφατες επιδημιολογικές μελέτες, το 4-10% του πληθυσμού, πάσχει από άπνοιες και καταφεύγει στα Εργαστήρια Mελέτης Ύπνου ⁽¹⁶⁾. Από τα ανωτέρω στοιχεία, προκύπτει ότι από το σύνολο του ελληνικού πληθυσμού, οι 37.625, υπάρχει πιθανότητα να κοιμηθούν την ώρα που κάθονται, ήτοι το 3,5 ^ο/_οοοο. Εφαρμόζοντας την απλή μέθοδο των τριών υπολογίζουμε ότι ένας πλούσιος γάμος θα χρειαστεί τουλάχιστον 250 καλεσμένους για να κοιμηθεί ένας, ή 1.000 για να κοιμηθούν τέσσερις. Μελέτες έδειξαν ότι ένας θόρυβος στάθμης 40 dB μπορεί να αφυπνίσει το 25% των κοιμωμένων, ενώ θόρυβος στάθμης 70 dB το 50% ⁽¹⁴⁾. Δια της μεθόδου της αναγωγής, προκύπτει ότι η πλέον βροντοκλανιάρα συνοικιακή νύφη –από μεγάλο σόι όμως–, δεν φτάνει να ξυπνήσει ούτε μισόν άνθρωπο. Αλλά ακόμα κι αν ξυπνήσει, έστω και ένας, ισχύει αυτό που έλεγε ο Γ. Ντ. Χάουελς: «όποιος κοιμάται με συνεχή θόρυβο ξυπνάει από την ησυχία»· αν, δηλαδή, το είπε ελόγου του.

Εκ των ανωτέρω προκύπτει ότι η φράση είναι ψευδής, με την κυριολεκτική της έννοια, ενώ πρέπει να είσαι κακεντρεχής για να την εκλάβεις ακόμα και με τη μεταφορική της έννοια.

4) Έλεγχος του παροιμιώδους επιθετικού προσδιορισμού «Κλασομπανιέρα».

Κλασομπανιέρα ονομάζουμε το μικρό σκάφος, το οποίο θυμίζει λεκανάκι όπου μπανιάρουμε τα μωρά ⁽¹³⁾. Ο υπογράφων ερευνητής θεωρούσε, μέχρι σήμερα, ότι η λέξη «κλασομπανιέρα» αποδίδεται στις μεγαλοκυρίες, οι οποίες κατά τη διάρκεια του λουτρού τους, απολλύουν την αστική τους ευγένεια και εμπλουτίζουν με ευώδεις μπουρμπουλήθρες το μείγμα αφρόλουτρου-νερού της μπανιέρας, ή του πυγολουτήρα.

Εξετάζοντας τη λέξη με την κυριολεκτική έννοια, που της προσδίδει ο υπογράφων, θα αναζητηθεί αν μία μεγαλοαστή μέσης ηλικίας μπορεί να θερμάνει το νερό ενός λουτήρα κλάνοντας.

Ο ΕΛΟΤ, στο πρότυπο IEC ΕΝ 232, έχει τυποποιήσει τους λουτήρες. Εμείς θα επιλέξουμε μία μεσοαστική απλή μπανιέρα, διαστάσεων 1,70m×0,70m×0,35m, χωρητικότητας σε νερό 0,252 m³.

Όπως προαναφέρθηκε κάθε κλανιά έχει εσωτερική ενέργεια 0,0011932181 J. Για τη θέρμανση του νερού της μπανιέρας από τους 10 ^oC στους 37 ^oC, με συναγωγή, το ποσό της θερμότητας που πρέπει να προσδοθεί στο νερό, ώστε να αυξήσει τη θερμοκρασία του κατά 27 ^oC, υπολογίζεται στα 28.481,5 J. Κατά συνέπεια, θα χρειαστούμε 23.869.521 κλανιάρηδες που να κλάσουν ταυτόχρονα, αριθμός που πλησιάζει τον πληθυσμό της Ταϊβάν. Κι αυτό βέβαια θα ήταν δυνατόν να επιτευχθεί, αν θεωρήσουμε πως τα μαρκούτσια από τόσα εκατομμύρια κλανιόλες, θα μπορούσαν να χωρέσουν σε μια μπανιέρα.

Απ’ την άλλη μεριά πάλι, αν η μπανιέρα βρισκόταν στη Σιβηρία, σε εξωτερικό χώρο –όπως συνηθίζουν να παίρνουν το μπάνιο τους οι ρώσοι–, τότε τα πράγματα γίνονται ακόμα χειρότερα, γιατί το νερό θα πρέπει να θερμανθεί από τους 5 ^oC στους 37 ^oC, οπότε το ποσό της θερμότητας που πρέπει να προσδοθεί φτάνει στα 33.756 J, πράγμα που σημαίνει ότι θα χρειαστούμε 28.289.799 κλανιάρηδες, όσος δηλαδή ο πληθυσμός της Μαδαγασκάρης και της Σλοβενίας μαζί.

Εκ των ανωτέρω προκύπτει ότι ο ανωτέρω παροιμιώδης επιθετικός προσδιορισμός είναι ψευδής, με την κυριολεκτική του έννοια, ενώ, ακόμα και μεταφορικά μιλώντας, θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στη συμπεριφορά μας και να μην ξεφεύγουμε από τα πλαίσια που επιβάλει η αστική ευγένεια.

Στο σημείο αυτό να τονίσω ότι δεν χρειάζεται να προχωρήσουμε εξετάζοντας άλλα παραδείγματα. Ήδη έχουμε εξαντλήσει όλα τα κεφάλαια της μηχανολογίας, εκτός από αυτό των Στοιχείων Μηχανών και των Ταλαντώσεων. Ο αναγνώστης θα παρατηρήσει παρακάτω ότι δίδονται μερικές ακόμα παροιμιώδεις φράσεις, υπό την μορφήν ασκήσεων, σε περίπτωση που κάποιος θελήσει να προγυμναστεί, ξεσκουριάζοντας τις γνώσεις του στην εφαρμοσμένη φυσική.

Επίλογος και συμπεράσματα

Εξ όσων προαναφέρθηκαν, καταδεικνύεται ότι, από την πλευρά των θετικών επιστημών, το να επικαλείται κανείς τέτοιου είδους παροιμιώδεις φράσεις είναι μάλλον για γέλια· αυτός είναι ο λόγος που ο λαός μας μειδιά όταν τις εκστομίζει. Αν θέλουμε όμως να σοβαρευτούμε και να έχουμε πιο απτά αποτελέσματα, θα πρέπει να επικαλεστούμε τα οφέλη της παγκοσμιοποίησης.

Θυμάται άραγε κανείς, την αιολόσφαιρα του Ήρωνος του Αλεξανδρέω; Και βέβαια δεν την θυμάται! Πρόκειται για την κατασκευή εκείνη, που θεωρείται ως η πρώτη ατμομηχανή. Αντλώντας έμπνευση από την ιδέα του σπουδαίου αυτού μηχανικού και γεωμέτρη, αναρωτιόμαστε πώς θα μπορούσε να επηρεάσει η παγκόσμια κοινότητα την περιστροφή της γης;

Όπως είναι γνωστό η γη περιστρέφεται γύρω από τον άξονά της από ανατολικά προς τα δυτικά, δηλαδή δεξιόστροφα ⁽²⁹⁾. Ας υποθέσουμε ότι παρατίθεται ο παγκόσμιος πληθυσμός, επί της γραμμής του ισημερινού, ο ένας πίσω απ’ τον άλλον, κοιτώντας όλοι προς ανατολάς. Αμέσως-αμέσως αυτό σημαίνει, ακόμα και στην περίπτωση που οι άνθρωποι επέπλεαν στη θάλασσα –γιατί η γραμμή του ισημερινού δεν είναι μόνο στεριά–, ότι ο στοίχος θα είχε μήκος 6.079.544 Km ⁽³¹⁾, δηλαδή περίπου 152 φορές μεγαλύτερο της περιμέτρου της γης.

Μαζί με τη γη περιστρέφονται και οι άνθρωποι που κατοικούν πάνω της. Όσοι θα παραταχθούν στη γραμμή του ισημερινού θα έχουν ταχύτητα, εν στάσει, 26.648 m/sec. Άμα οι άνθρωποι μαζεύονταν στη γραμμή του ισημερινού και βάνανε κόντρα τα πόδια τους –π.χ. πακτώνανε τα πόδια στη γη–, κοιτούσαν όλοι προς ανατολάς και κλάνανε ταυτόχρονα το σύνολο της ημερήσιας ανθρώπινης πέρδισης, θα παραγόταν μία συνολική πορδοκινητική ενέργεια 26.975.964 J, ανασχετική της αντίστοιχης κινητικής ενέργειας της γης. Με δεδομένο ότι η κινητική ενέργεια της γης στη γραμμή του ισημερινού είναι 1,59×10²⁹ J, τότε η μείωση της ταχύτητας είναι τόσο αμελητέα, που ακόμα κι αν κλάνουν οι άνθρωποι στα επόμενα 4,54 δισεκατομμύρια χρόνια, ολημερίς κι ολονυχτίς, δεν πρόκειται να σκορτσάρει η γης ούτε χιλιοστό του δευτερολέπτου.

Αφού, λοιπόν, η παγκόσμια κοινότητα δεν μπορεί να επηρεάσει ούτε καν την περιστροφή της γης, τότε δεν μπορεί παρά να θεωρηθεί απλώς ένα αποτυχημένο σύνολο· η γη αποδεικνύεται ότι είναι ασφαλής από κάθε ανθρώπινη απειλή. Γι’ αυτό θα συμφωνήσω με τον Μαρκ Τουαίην, που διατυμπάνιζε: «Αγόρασε γη. Δεν κάνουν πια άλλο απ’ αυτό το πράγμα»!

Ασκήσεις και προβλήματα

I) Να ελεγχθεί η παροιμιώδης φράση «Γέρου πορδή μην ακούς, λόγο ν΄ακούς», με το κριτήριο της έντασης του ήχου.

II) Να ελεγχθούν οι παροιμιώδεις φράσεις «Τρεχάτε ποδαράκια μου να μην σας φτάσει ο κώλος» και «Βάνει και την πορδή του δύναμη», με τα κριτήρια πίεσης και δύναμης. Επίσης να βρεθεί σε ποιόν πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος, η βαρυτική δύναμη είναι τόση, ώστε να μην εμποδίζει την κλανιά να αποτελεί προωστική δύναμη.

III) Να ελεγχθεί η παροιμιώδης φράση «Με πορδές δεν βάφονται αυγά», τόσο με το κριτήριο της θερμοκρασίας, όσο και με το κριτήριο εκπυρσοκρότησης της βαφής προς το αυγό.

IV) Είναι δυνατόν να προκαλέσει ζημιά το ωστικό κύμα ενός κλανιάρη, όπως αφήνει να εννοηθεί η παροιμιώδης φράση «Αστράφτει ο κώλος, αραιώνει ο κόσμος»;

V) Αν ισχύει ότι «Κλάνει ο κώλος του, ώσπου να βγει η ψυχή του», να ευρεθεί πόσες φορές στη ζωή μας κλάνουμε.

VI) Είναι δυνατόν να αληθεύει ότι «Όλων ο κώλος κλάνει κι ο δικός μου ούτε πρίτς»;

VII) Στην παροιμιώδη φράση «Ώρα σου καλή κι ο κώλος σου ντουφέκι, να βροντά και να μη στέκει», ποια η δύναμη πυρός ενός πυροβόλου όπλου και ποια ενός κώλου;

VIII) Να ελεγχθεί η παροιμιώδης φράση «Ο κουφός και ο κλανιάρης πάνε δίπλα στα νταούλια» με το κριτήριο της έντασης του ήχου.

Γ.Κ.

Μαρούσι, 2-21/2/2018

Πηγές: